دلار یکی از چاشنی‌های غذایی شمالی و معروف گیلان است که به نام نمک سبز شهرت دارد. مزه این چاشنی همانطور که از نام آن پیداست شور است که می‌تواند به جای نمک از آن استفاده کرد. گوجه، آلوچه سبز، پرتقال، کیوی، خیار و انواع لبنیات را می‌توان به همراه این چاشنی میل کرد که عطر فوق‌العاده ای دارد. طبع نمک سبز گرم است و خواص سبزی‌های معطر خود مانند چوچاق را در خود جای داده است.

مواد لازم برای تهیه نمک سبز خانگی

طرز تهیه نمک سبز خانگی

مرحله اول

در ابتدا سبزی‌ها را تازه از بازار تهیه کنید و آنها را پاک کنید. ساقه‌های ضخیم نعنا را جدا کنید اما در پاک کردن چوچاق ها و دیگر سبزیجات ساقه را دور نریزید. سپس به خوبی در چند مرحله با آب بشویید.

مرحله دوم

سبزی‌ها را در یک آبکش بریزید و اجازه دهید تا آب داخل آن خارج شود. پس از آن که از خشک بودن سبزی‌های شسته شده اطمینان حاصل کردید، آنها را با غذا ساز خرد کنید.

مرحله سوم

سپس مواد خرد شده را در یک ظرف گود بریزید و در هر مرحله‌ای که این مواد ساییده شده را مجدداً له می‌کنید، نمک را اضافه کنید. این کار را چند بار انجام دهید تا دلال شما رنگ سبزی خود را حفظ کند.

مرحله چهارم

در این مرحله مواد را در یک ظرف شیشه‌ای بریزید و مقداری از آن را برای مصرف روزانه درون یخچال و مقداری از آن را برای طولانی مدت در فریزر نگهداری کنید.

نکات کلیدی برای تهیه نمک سبز خانگی

• شما می‌توانید به جای غذا ساز از سنگ برای له کردن سبزی‌ها استفاده کنید.
• در صورتی که سبزی‌های محلی مخصوص شهرهای شمالی را در بازار شهر خود پیدا نکردید، می‌توانید تنها از گشنیز، نعنا و نمک در طرز تهیه دلال استفاده کنید.
• اگر در هر مرحله از آسیاب کردن‌ها نمک را به سبزی اضافه نکنید، دلال شما تیره رنگ می‌شود.
• نمک از موادی است که باعث می‌شود دلار کپک نزند و مدت زمان بیشتری بتوان از آن نگهداری کرد.
• مقدار اضافه کردن نمک مورد نیاز به سبزی‌های له شده باید در حد متوسط باشد بنابراین بهتر است که آن را بچشید و در صورت لزوم مجدداً به آن نمک اضافه کنید.
• برای تهیه دلال ماست باید مقداری سیر نیز به این مواد اضافه کنید اما باید توجه کنید که همراه کردن سیر فقط مخصوص ماست است و برای مواد غذایی ترش مانند آلوچه این دلال کاربرد ندارد.

هلی (هلی به زبان گیلکی یعنی گوجه سبز) کیتی یا دشکن (معنی دشکن همان شکستن می باشد)

آلوچه سبزهای شسته شده را یکی یکی در یک قابلمه بریزید و پس از اضافه کردن هر کدام آنها را با سنگ یا گوشت‌کوب بکوبید و پس از آن که آلوچه‌ها از هم گسسته شدند، یک الی دو قاشق مرباخوری بر حسب مقدار آلوچه‌ها نمک سبز را اضافه کنید و مجدداً مواد را با این سبزی له کنید. توجه کنید که هسته‌های آلوچه نباید له شوند بنابراین به میزان معمول به آلوچه‌ها ضربه بزنید. شما می‌توانید به هلی کیتی خود کمی خیار رنده شده نیز اضافه کنید و آن را به اندازه ۱۵ دقیقه درون یخچال قرار دهید سپس سرو کنید.

خواص نمک سبز خانگی

نمک سبز دارای خواص بسیاری است. نمک سبز دارای طبع گرم است. این نمک که از سبزی‌هایی مانند نعنا تهیه می‌شود ضد نفخ و مفید برای مجاری تنفسی است بنابراین بهتر است به همراه مواد سرد مانند ماست یا خیار از آن استفاده شود. این نمک در ضدعفونی کردن معده، رفع رفلاکس ها و درمان نفخ معده بسیار کاربرد دارد. همچنین این چاشنی برای بهبود سیستم گوارشی بسیار مفید است. افرادی که دارای فشار خون و قند خون هستند می‌توانند در مصرف مواد غذایی مانند آلوچه از این چاشنی استفاده کنند که کاهش دهنده فشار و قند خون است. بهبود شادابی پوست و مو، افزایش تعداد گلبول‌های قرمز و کاهش کلسترول در بدن از دیگر ویژگی‌های نمک سبز است.

کاربرد نمک سبز گیلانی ها 

نمک سبز برای خیار، آلوچه و انواع میوه‌های ترش بسیار کاربرد دارد. همچنین می‌توان با سکنجبین آن را مخلوط و به همراه کاهو مصرف کرد. نمک سبز را عموماً در ماست، سالاد شیرازی، هالی دشکن و چاقاله بادام نیز استفاده می‌کنند.