آیین بشارت بهار در گیلان 

یکی از مراسم سنتی گیلان ˝نوروزخوانی˝ است که طبق آن هنرمندان به در خانه های مردم می‌روند و با خواندن آواز نوید آمدن بهار را می‌دهند.

براساس این آیین، یک هفته مانده به شب عید، چند نفر شب هنگام فانوس به دست می‌گرفتند و دو چوب برداشته به هم می‌کوبیدند و به حیاط خانه مردم می‌رفتند. به در هر خانه‏ای که می‌رسیدند اجازة نوروزخوانی می‌گرفتند و این شعر را می‏خواندند: "در اول عرض من باشد سلامی تو ای آقای من، خوش فکر عالی بده اِذنی بخوانیم چند کلامی"

اگر صاحب خانه مشکلی نداشت، مثلاً کسی از اعضای خانواده او در آن سال فوت نکرده بود، یا بیمار در خانه نداشت، به آنها اجازه می داد. نوروزی خوان‌ها نیز اشعاری را در مدح ائمۀ اطهار(ع) می‌خواندند، بعد از آن صاحب خانه هدیه‌ای مثل پول، برنج یا تخم مرغ به آنها می‌داد.

آنگاه نوروزی خوان‌ها از حیاط خانه به خانة بعدی می‌رفتند و این کار در تمام محل اجرا می‏شد. نوروزی خوان‌ها معمولاً بعد از اجرای مراسم به صاحب‌خانه، یک شاخه شمشاد به عنوان نماد سبزی و نیک‌بختی، هدیه می‌دادند و اگر صاحب‌خانه در خانه حضور نداشت، شاخة شمشاد را بریکی از ستون‌های ایوان خانه نصب می‌کردند.

استقبال از بهار با عروسک تکم در گیلان 

تکم‌چی‌ها میراث‌دار نمایشگران بخش‌های زیادی از ایران به شمار می‌روند که در گذشته‌های دور در اعیاد مذهبی و باستانی مانند نوروز به درِ خانه‌ها می‌رفتند و با ساز و آواز خود و تکان دادن عروسک تکم، شادی را به خانه‌های مردم ساکن شهرها و روستاها هدیه می‌کردند.

تکم در زبان ترکی به معنی " بز نر" است و تکم بز قوی هیکلی است که در رأس گله حرکت می‌کند، بز در تاریخ خاورمیانه و ایران زمین، نماد برکت، باروری و قدرت است. این عروسک چوبی، به شکل بز توسط مردم به صورت دستی ساخته و با پارچه یا مخمل قرمز رنگ آراسته می‌شود و تکم‌چی‌ها با در دست گرفتن این عروسک قدیمی و خواندن آوازهای محلی و مذهبی مسایل اجتماعی را از گذشته‌های دور مورد توجه قرار می‌دهند و بچه‌ها در جریان بازی، با صنایع دستی و بومی، معماری و فضاهای متنوع آن آشنا می‌شوند.

عروسک تکم با مواد طبیعی مانند چوب و پارچه و بند کفش ساخته شده تمامی پولک‌ها هم به صورت دستی دوخته شده است.

نمایش های آئینی نوروز گیلانی کا

نوروز آئین باستانی ایرانیان همراه با آئین و مراسم های گوناگون است که ریشه در فرهنگ و هنر این سرزمین دارد. نمایش «عروس گوله»‌ یکی از این مراسم های آئینی نوروز در شمال کشور است.

این نمایش معروف نوروزی، در گیلان، مازندران، الموت و طالقان است. در این نمایش غول، عروس و پیربابو نقش دارند. عروس گله یا عاروس گوله در مازندران به پیربابو معروف است.

بنابر این گزارش، غول با پوششی از کُلش (ساقه‌های خشک شالی) و زنگوله‌هایی به پا و چماقی در دست در میان مردم حاضر می‌شد. نقش عروس را نیز اغلب یکی از پسران جوان بازی می‌کرد و لباس زنانه می‌پوشید. در بازی نوروزی عروس گوله، غول و پیربابو برای به دست آوردن عروس با یکدیگر درگیر می‌شدند