کبد چرب چیست و چطور درمان می‌شود؟ کبد چرب یک بیماری خاموش است و حدود 30 درصد ایرانی‌ها کبد چرب دارند. بیماری کبد چرب مخصوص چاق‌ها نیست و افراد لاغر هم ممکن است به آن مبتلا شوند، پس مراقب سلامتی خود باشید. سایت گیلانیکا  

برای درمان کبد چرب چه کارهایی باید انجام داد؟ بهترین روش درمان بیماری کبد چرب، اصلاح سبک زندگی و درمان خانگی است! یعنی باید وزن کم کنید، تحرک بیشتری داشته باشید و غذاهای مناسبی بخورید. برای درمان خانگی کبد چرب نکات بیشتری وجود دارد که در درباره آنها توضیح دادیم.

کبد چرب چیست؟

بیماری کبد چرب همانطور که از نام آن پیداست به این معنی است که چربی بیش از حد در کبد تجمع کرده است. در بدن فرد سالم، کبد به حذف سموم کمک می‌کند و پروتئین گوارشی صفرا را تولید می‌کند. اگر کبدی دارای 5 تا 10 درصد چربی باشد کبد چرب نامیده می‌شود. کبد چرب یک موقعیت مخرب را در بدن ایجاد می‌کند و بدتر اینکه هیچ علامت هشدار دهنده‌ای در ابتلا ندارد.

چند نکته درباره کبد چرب

• بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) ممکن است در صورت ایجاد بیش از حد چربی در کبد رخ دهد.
• بسیاری از مردم دارای کبد چرب بدون علائم هستند و ممکن است به وضعیت خطرناکی برسد.
• علت کبد چرب ناشناخته است، اما به نظر می‌رسد چاقی یک عامل خطر باشد.
• رژیم سالم و متعادل که کم قند و قندهای ترانس است، ممکن است از چرب شدن کبد جلوگیری کند.
• افراد مبتلا به هر نوع بیماری کبدی، نباید الکل مصرف کنند.
• بیماری کبد چرب مختص افراد چاق نیست، بلکه کبد چرب در افراد لاغر هم دیده می‌شود. به خصوص افرادی که چربی افراد شکم و کمر دارند.
• کبد چرب سطح و گریدهای مختلفی دارد که هر گرید کبد چرب نشان دهنده وضعیت کبد است.

• کبد چرب دو نوع الکلی یا غیرالکلی دارد و با توجه به نوع سبک زندگی، کبد چرب غیرالکلی در بین افراد بسیار شایع است. کبد چرب گرید 3 و 4 باید تحت نظر پزشک درمان شود اما کبد چرب گرید 1 و 2 با کمی کنترل در خانه درمان می‌شود.

  بیشتر مبتلایان بعد از دیدن نتایج آزمایش خون متوجه بالا بودن سطح آنزیم‌های کبدی می‌شوند و برای بررسی شرایط کبد به متخصص داخلی مراجعه می‌کنند.

  اگر وضعیت کبد حاد نباشد، متخصص به شما توصیه می‌کند تا تغییراتی شیوه زندگی، غذا و تحرک خود ایجاد کنید و بعد از چند ماه مجدد آزمایش دهید. در صورت حاد بودن وضعیت کبد باید زیر نظر پزشک باشید تا شرایط بهتر شود.

• تجربه درمان کبد چرب با کاهش وزن

  در این بخش می‌خواهم درباره تجربه‌ای که در درمان کبد چرب همسرم داشتم را با شما در میان بگذارم. همسرم بعد از آزمایش خون متوجه افزایش آنزیم‌های کبد (ALT و AST) شد و در اولین فرصت به متخصص داخلی مراجعه کرد. البته باید بگویم که دیدن بالا بودن آنزیم‌های کبدی بسیار عجیب بود.

  دلیل افزایش آنزیم‌های کبد چه بود؟

  یکی از شایع‌ترین دلایلی که افراد به کبد چرب مبتلا می‌شود افزایش وزن است و همین علت برای همسرم وجود دارد. بدن در طول 4 سال به افزایش وزن واکنش نشان داد و متوجه شدیم که باید برای کاهش وزن کاری کنیم.

• 5 روش درمان کبد چرب در خانه

  چطور کبد چرب را در خانه درمان کنیم؟ همانطور که گفتیم بهترین روش برای درمان کبد چرب، داشتن سبک زندگی سالم است. در ادامه نکاتی را بیان کرده‌ایم که با رعایت آنها می‌توانید سبک زندگی خود را تغییر دهید و در مدت کوتاه بتوانید کبد چرب را درمان کنید.

•  

  

  اگر کبدچرب غیرالکلی دارید،‌ به خاطر داشته باشید که همه رژیم‌‌ها و مکمل‌‌ها برای کبد خوب نیستند. قبل از امتحان کردن هر روش درمانی، با پزشک صحبت کنید.

  1. خوردن مواد غذایی مناسب

  مصرف بعضی از مواد غذایی طبیعی، فعالیت کبد را در حد مطلوب حفظ می‌کند. داشتن یک کبد سالم باعث می‌شود انرژی بیشتر و حال بهتری داشته باشیم. ولی کبدی که بیمار است و به درستی کار نمی‌کند، باعث احساس خستگی، سردرد، اشکال در تنفس، حساسیت و عدم تحمل بعضی مواد غذایی، مشکلات پوستی و افزایش وزن می‌شود.

• برخی از انواع چربی‌‌ها می‌توانند برای سلامتی مفید باشند. اسیدهای چرب امگا 3 چربی‌‌های اشباع نشده غیر اشباع هستند که درغذاهایی مانند ماهی روغنی و برخی آجیل‌‌ها و دانه‌‌ها یافت می‌شوند. به نظر می‌رسد که فوایدی برای سلامت قلب دارند و برای افرادی که دچار کبد چرب هستند توصیه می‌شود. بررسی مطالعات سال 2016 نشان می‌دهد که مصرف یک مکمل امگا 3 می‌تواند چربی کبد را کاهش داده و سطح کلسترول را بهبود بخشد. در این بررسی،‌ دوزهای روزانه امگا 3 از 830 تا 9000 میلی گرم در نظر گرفته شده است. با پزشک خود در مورد میزان مصرف خود صحبت کنید.

  برای حفظ سلامت بدن و درمان کبد چرب، مصرف مواد غذایی زیر توصیه می‌شود:

• تعداد وعده‌های غذایی خود را افزایش دهید ولی با حجم کم. یعنی سه وعده اصلی و سه میان وعده. زیرا حجم بالایی خوراکی در کبد به چربی خون تبدیل می‌شود.
• کاهش چربی و کربوهیدراته.
• استفاده ازامگا 3 موجود در ماهی‌های چرب مانند سالمون، ساردین و تن.
• استفاده از امگا 3 موجود در منابع گیاهی شامل گردو، بذر کتان، شاهدانه و روغن زیتون، آجیل‌ها.
• مصرف روزانه یک گرم مکمل روغن ماهی.
• محدود کردن چربی‌ها و خودداری از چربی‌های اشباع شده.
• بهترین پروتیین غذاهای دریایی ومرغ و  گوشت بدون چربی است. البته در نظر داشته باشید که پروتیین گیاهی بهتر از حیوانی است.
• رژیم غنی از میوه و سبزیجات باشد. مصرف سبزیجات به علت داشتن فیبر زیاد و ویتامین توصیه می شود. میوه‌ها هم فیبر خوبی دارند ولی چون قند ساده دارد باید حداکثر 3 واحد در روز مصرف شود.
• مصرف فیبر را با استفاده از غلات کامل، برنج قهوه‌ای افزایش دهید.
• از مصرف شیرینی جات آماده خودداری کنید.
• از خوردن نوشیدنی‌های قندی خودداری شود.
• برای پخت و پز از روغن‌های مایع کانولا و زیتون استفاده کنید.

• مواد غذایی که بیماری کبد چرب را حادتر می‌کنند

  افراد مبتلا به کبد چرب مواد غذایی زیر را مصرف نکنند:

• گوشت چرب و غذاهای سرخ شده؛
• نوشیدنی های شیرین؛
• الکل؛
• غذاهای فرآوری شده

• . از غذاهایی که قند اضافه شده دارند مصرف نکنید

  قندهای غذایی مانند فروکتوز و ساکارز با ایجاد کبدچرب ارتباط دارند. تحقیقات سال 2017 ارتباط این قندها وایجاد چربی در کبد را شرح می‌دهد. مقصراصلی غذاهای خریداری شده و فرآوری شده تجاری،‌ مانند:

• کلوچه،‌ دونات،‌ شیرینی و کیک؛
• آب نبات؛
• بستنی؛
• غلات شیرین؛
• نوشیدنی‌‌های ورزشی؛
• نوشیدنی‌‌های انرژی‌زا؛
• محصولات لبنی شیرین شده،‌ مانند ماست‌‌های طعم‌دار؛

• برای تشخیص اینکه آیا یک بسته‌بندی غذایی حاوی شکر اضافه شده است،‌ از جمله ساکاروز،‌ فروکتوزومالتوز،‌ قندها هستند. قندهای دیگری که معمولاً به محصولات غذایی اضافه می‌شوند عبارتند از:

• نیشکر؛
• شربت ذرت با فروکتوز بالا؛
• شیرین کننده ذرت؛
• کنسانتره آبمیوه؛
• عسل؛
• ملاس؛

• روش دیگر برای تشخیص مقدار قند موجود در یک ماده غذایی،‌ خواندن برچسب مواد موجود تغذیه‌ای و بررسی حداقل شکر موجود در آن است.

• 3. کاهش وزن

  انجمن بیماری‌‌های كبدی در امریکا (AASLD)،‌ كاهش وزن را به عنوان یک اصل مهم در بهبود پیشرفت و علائم بیماری کبد چرب غیرالکلی می‌شناسد. این انجمن توصیه می‌کند که افراد دارای کبد چرب غیرالکلی هستند، برای درمان آن بین 3 تا 5 درصد از وزن خود رابرای کاهش چربی در کبد، کاهش دهند. همچنین بیان شده است که از دست دادن بین 7 تا 10 درصد از وزن بدن می‌تواند علائم دیگر کبد چرب غیرالکلی مانند التهاب،‌ فیبروز و جای زخم را کاهش دهد.

  بیشتر افرادی که دچار کبد چرب هستند! شاخص توده بدنی آنها از حد نرمال خارج شده. البته به ندرت افرادی را ممکن است ببینید که وزن پایین دارند اما دچار کبد چرب هستند! اولین مرحله برای درمان چربی کبد، پایین آوردن وزن است. همانطور که درباره تجربه درمان کبد چرب، توضیح داده شد، استفاده از رژیم غذایی مناسب و کاهش وزن به درمان کبد چرب کمک می‌کند.

• اگر متوجه شدید آنزیم‌های کبد بالایی دارید و یا جدیداً به کبدچرب دچار شدید، با تغییر و اصلاح رژیم غذایی می‌توانید در 2 هفته شرایط کبد بهتر کنید. قبل از شروع برنامه کاهش وزن و برای انتخاب بهترین رژیم غذایی برای کبد چرب حتماً با یک رژیم درمانگر یا متخصص تغذیه و متخصص داخلی مشورت کنید. یک متخصص تغذیه می‌تواند یک برنامه غذایی مناسب را برای رسیدن به اهداف کاهش وزن و انتخاب مواد مغذی پیشنهاد دهد.

• 4. رژیم مدیترانه‌ای را امتحان کنید

  تحقیقات سال 2017 نشان می‌دهد که رژیم مدیترانه ای ممکن است به کاهش چربی کبد حتی بدون کاهش وزن کمک کند. رژیم غذایی مدیترانه‌ای همچنین به درمان عوارضی که با NAFLD همراه است مانند کلسترول بالا،‌ فشار خون بالا و دیابت نوع 2 کمک می‌کند. این برنامه غذایی بر انواع غذاهای گیاهی از جمله میوه و سبزیجات تازه و حبوبات به همراه چربی‌‌های سالم تمرکز دارد. در اینجا بعضی از این مواد آورده شده است:

• میوه‌‌ها و سبزیجات: انواع توت‌‌ها،‌ سیب،‌ پرتقال،‌ موز،‌ خرما،‌ انجیر،‌ خربزه،‌ سبزیجات برگ،‌ بروکلی،‌ فلفل،‌ سیب زمینی شیرین،‌ هویج،‌ کدو حلوایی،‌ خیار،‌ بادمجان و گوجه فرنگی را امتحان کنید
• میوه‌‌ها و سبزیجات: انواع توت‌‌ها،‌ سیب،‌ پرتقال،‌ موز،‌ خرما،‌ انجیر،‌ خربزه،‌ سبزیجات برگ،‌ بروکلی،‌ فلفل،‌ سیب زمینی شیرین،‌ هویج،‌ کدو حلوایی،‌ خیار،‌ بادمجان و گوجه فرنگی را امتحان کنید.
• حبوبات: سعی کنید لوبیا،‌ نخود فرنگی،‌ عدس و نخود را در رژیم خود بگنجانید.
• چربی‌‌های سالم: از روغن‌‌های سالم مانند روغن زیتون خوب با کره استفاده کنید. آجیل،‌ دانه‌‌های مغذی،‌ آووکادو و زیتون که حاوی غلظت بالایی از چربی‌‌های سالم هستند.
• ماهی و گوشت بدون چربی: هفته‌ای دو بار از ماهی استفاده کنید. تخم مرغ و مرغ‌‌های بدون چربی مانند مرغ و بوقلمون بدون پوست چربی متعادل دارند.
• غلات غنی: غلات و غلات فرآوری نشده مانند نان سبوس دار،‌ برنج قهوه‌ای،‌ جو دوسر،‌ کوسکوس،‌ ماکارونی گندم سبوس دار یا کوینوا را مصرف کنید.

• 5. قهوه بنوشید

  براساس تحقیقات سال 2016،‌ قهوه به نوعی محافظ کبد است. به طور خاص،‌ تولید آنزیم‌‌های کبدی که با التهاب مبارزه می‌کند را تحریک می‌کند. همان تحقیقات گزارش داده است که در بین مبتلایان به NAFLD،‌ مصرف منظم قهوه باعث کاهش کلیت کبد می‌شود. به منظور کاهش خطر ابتلا به بیماری کبد،‌ روزانه دو تا سه فنجان قهوه بنوشید. قهوه سیاه بهترین گزینه است،‌ زیرا حاوی هیچ چربی و قندی اضافه نشده است

•  

•